Czy wiesz jak latają samoloty i kto, jako pierwszy spróbował stworzyć samolot?
Statek powietrzny (maszyna latająca) to urządzenie zdolne do unoszenia się (lotu) w atmosferze na skutek statycznego - czyli wznoszenia bez przemieszczania się (np.balon) lub aerodynamicznego - czyli wznoszenia się z przemieszczaniem (np. latawiec, samolot) oddziaływania powietrza.
Ornitopter to statek powietrzny wzorowany na budowie i zasadzie lotu ptaków.
Entomopter to statek powietrzny wzorowany na budowie i zasadzie lotu owadów.
ZADANIE: Zrób dwa samoloty - ten sam model, ale jeden z kartki A4, a drugi z jej połowy. Gdy będą gotowe, to sprawdź, który z nich poleci dalej lub dłużej.
OBSERWACJA: Podczas lotu samolotów można zaobserwować, że większy leci dłużej/dalej, czyli im większa powierzchnia skrzydeł, tym dłuższy lot!
Jakie siły działają na samolot?
Przyjrzyjcie się obrazkowi.
Siła nośna, to ta, która wypycha samolot do góry. Dlatego im większe skrzydła, tym większa siła, która wypycha go do góry.
Siła grawitacji, to ta, która ściąga samolot w dół.
Siła oporu, to powietrze, które powstrzymuje samolot. Dlatego jego dziób ma kształt owalny, aby łatwiej "wbijać się" w powietrze.
To miała być zwykła sobota. Rano posprzątaliśmy dom - wszyscy razem! Potem zjedliśmy obiad i
właśnie zaczynaliśmy planować, co by tu ciekawego zrobić, gdy nagle usłyszeliśmy pukanie do
drzwi.
- Kto to może być? - zapytała mama.
- Pójdę otworzyć! - odpowiedział tata.
Razem z moją siostrą przybiegliśmy do przedpokoju, aby zobaczyć, kto do nas zawitał w sobotę.
Nie uwierzycie! Kiedy tata otworzył drzwi, do domu wpadli moi najlepsi przyjaciele z klasy,
radośnie krzycząc „100 lat!”.
No tak! Przecież przełożyliśmy moje przyjęcie urodzinowe o tydzień ze względu na wizytę babci i
dziadka! I… zapomnieliśmy! Sytuację uratowała mama:
- Witamy, witamy! Dobrze, że już jesteście! Rozbierzcie się i raz dwa ruszajcie do łazienki umyć
ręce, a potem zapraszamy do salonu.
Zrobiło się bardzo głośno i mama szepnęła do nas:
- Pssst! Wszyscy do kuchni - narada!
Kiedy już byliśmy w kuchni, zaczęliśmy szeptem układać plan działania. Na początku było we
mnie bardzo dużo złości, aż zaczęły mnie palić uszy. A nawet chciało mi się płakać. No bo jak to?
- zapomnieć o moim przyjęciu? Moja siostra sprowadziła mnie na ziemię:
- Wiem, że jesteś zły, ale musimy działać szybko. Nie wyprosimy przecież gości. Zobaczysz, to
będzie wyjątkowa impreza!
I tak się zaczęło…
Pierwszą zabawą na moim przyjęciu było ozdabianie salonu. Mama z siostrą zrobiły szybki
przegląd szuflad i znalazły kolorowy papier, z którego szybko zrobiliśmy łańcuch, serpentyny i balony. Zaraz potem mama z siostrą przygotowały poczęstunek, tata pobiegł po lodowy deser, a my zabraliśmy się za robienie tortu! Żeby było śmieszniej, wykorzystaliśmy same niejadalne rzeczy.
Nie uwierzycie, jak on wyglądał - był kolorowy z rolek papieru, ozdobiony koralikami i kredkami, a na górze jedna duża świeca! Wszyscy mieli ubaw.
Tata wrócił z lodami, ciastem i tortem jadalnym. Kiedy skończyliśmy jeść, goście wręczyli mi prezenty i zaśpiewali „100 lat”. Potem przyszedł czas
na urodzinowe gry i zabawy. Nic nie było wcześniej przygotowane, więc użyliśmy moich piłek, skakanki, hula-hop i wymyśliliśmy naszą własną grę w pociąg dookoła świata. Najpierw podróżowaliśmy przez Europę, potem przez Azję, a w końcu dolecieliśmy do Ameryki… Kiedy już skończyliśmy grać, nabraliśmy ochoty na nową zabawę. Wzięliśmy z pokoju gry planszowe. Każdy miał swoją drużynę i swoją ulubioną grę.
Moja siostra miała rację, to były niezapomniane urodziny. Kiedy goście wyszli usiedliśmy razem w
salonie i śmialiśmy się całą rodziną z tego, co udało nam się dziś zrobić. I wiecie co myślę?
Dobrze, że zapomnieliśmy o tym przyjęciu! Teraz chciało mi się tylko śmiać, to był bardzo wesoły
dzień.
A Ty miałaś/miałeś zaskakującą sytuację? Co wtedy zrobiłaś/zrobiłeś? Napisz w komentarzu.
Karp uznawany jest w Japonii za rybę o niezwykłej werwie, pełną energii i niespożytej siły, mogą pływać pod prąd nawet w rwących strumieniach i wodospadach. Dlaczego więc dzieci w Japonii chcą być jak karpie? I dlaczego ozdabiają swoje domy ich wizerunkami w czasie święta Kodomo no Hi?
Japonia wielu ludziom kojarzy się z kwitnącą wiśnią, ludźmi o skośnych oczach, nowinkami technicznymi. Ale nikt by się nie spodziewał znaleźć tam karpia! Przeczytajcie więc japońską legendę o karpiu.
Latające karpie
Kiedy w Japonii rodziło się malutkie dziecko, najważniejszym zadaniem rodziców było
przywołać bogów i powierzyć im nowo narodzone maleństwo. Bogowie nie zawsze byli w
pobliżu i nie zawsze wiedzieli o przyjściu na świat małego Japończyka czy małej Japonki. A
przecież wokół czyhało wiele niebezpieczeństw.
W tych właśnie czasach w małej wiosce urodziła się dziewczynka, której dano na imię
Haruko, czyli Wiosenka. Była śliczna: miała alabastrową skórę, czarne włosy, czarne oczka,
malutkie dołeczki w policzkach i lekko zadarty malutki nosek. Cała rodzina i wszyscy sąsiedzi
przychodzili podziwiać to urodziwe dziecko.
Rodzice modlili się do bogów o opiekę nad swoją małą dziewczynką. Próbowali ich
przywołać, trzykrotnie klaskając w dłonie, ale bogów nie było. Bawili gdzieś daleko, nie
wiedzieli, że właśnie urodziła się mała Haruko.
Jakże ich przywołać, jak przekonać przynajmniej jednego z nich, by zaopiekował się
maleństwem? Rodzice dyskutowali o tym noc i dzień, i jeszcze dzień, i noc. W końcu tata
Haruko, który był niesamowicie dzielnym i pracowitym człowiekiem, zdecydował pomóc
bogom w dotarciu do córeczki. Udał się do lasu na poszukiwanie bardzo wysokiego drzewa.
Kiedy je znalazł, ściął je i przyciągnął do domu. Z pomocą sąsiadów ustawił je przed domem.
Na samym jego szczycie umieścił mnóstwo kolorowych sznureczków, mając nadzieję, że
spodobają się przemierzającym te strony bogom, a ci się zatrzymają, zobaczą jego ukochaną
córeczkę i zaopiekują się nią.
Nie minęło wiele czasu, gdy zwabione kolorowymi wstążeczkami powiewającymi na wietrze
pojawiły się kami – sfrunęły z nieba i zaopiekowały się małą Haruko, która wyrosła na
wspaniałą dziewczynę, żyła długo i szczęśliwie, mając dobrego męża i gromadkę dzieci.
Dożyła w zdrowiu sędziwego wieku, ciesząc się szacunkiem rodziny i sąsiadów.
Przez wiele lat opowiadała o tej wyjątkowej opiece, pomysłowym ojcu i przychylności bogów
– radziła też, by rodzice, dbając o swoje dzieci, przywoływali bogów i ustawiali wysokie
maszty z kolorowymi sznureczkami.
Ale to nie koniec historii.
Z biegiem czasu w Japonii rodziło się coraz więcej dzieci i coraz więcej rodziców ustawiało
wysokie maszty. Pojawiały się jednak na nich już nie tylko barwne sznureczki, lecz także
kolorowe karpie.
Według starojapońskiej legendy karpie po przepłynięciu trudnego odcinka rwącej górskiej
rzeki stają się smokami, dobrymi zwierzętami obdarzonymi wielką siłą i odwagą. Rodzice,
wieszając kolorowe karpie na wysokich masztach, wyrażali w ten sposób życzenia dla swoich
dzieci: chcieli, by były tak odważne i dzielne jak karpie, by tak jak one umiały stawić czoło
przeciwnościom losu. Na samej górze umieszczali proporzec fukinagashi [czyt. fukinagasi],
potem wisiał wielki karp tata – magoi, najczęściej w kolorze czarnym, następnie karp mama
– higoi, różowy lub czerwony, oraz tyle małych różnokolorowych karpiątek, ile było dzieci w
domu. Po wielu, wielu latach karpie stały się symbolem Japońskiego Dnia Dziecka – Kodomo
no hi.
A jak jest teraz?
Gdy w rodzinie japońskiej rodzi się dziecko, babcia lub ktoś z najbliższych zanosi je do
świątyni. Tak, tak – bogowie mają już swoje miejsca, nie muszą przemierzać bezkresnego
nieba w poszukiwaniu schronienia. W Japonii powstało wiele przepięknych świątyń, dokąd w
trzydziestym lub setnym dniu życia zanosi się dziecko, aby oddać je pod szczególną opiekę
jakiemuś konkretnemu, mieszkającemu w tej świątyni kami.
A w całej Japonii karpie koinobori powiewają na wietrze w pierwszych dniach maja.
Tekst autorstwa Wioletty Laskowskiej-Smoczyńskiej i Katarzyny Nowak,
pochodzi z publikacji: „Japońskie baśnie i legendy. Część I. Doroczne Święta i uroczystości”,
Manggha, Kraków 2013.
Historia ta wydarzyła się we Włoszech. W pewne listopadowe popołudnie z pociągu na stacji w Marittime wysiadł kundel. Zawiadowca go przygarną i po pracy razem poszli do bufetu.
Zawiadowca mieszkał w Piombino, zabrał więc psa do siebie do domu i jego dzieci nazwały go Lampo. Po kolacji zawiadowca z psem wrócił na stację. Lampo wskoczył do wagonu odjeżdżającego pociągu.
- Lampo! - zawołał kolejarz.
Rano Lampo był już z powrotem na stacji w Marittime, i tak już było. Pewnego dnia Lampo pojechał do Turynu, o czym poinformował zawiadowcę elektrotechnik Edward.. Gdy Lampo jechał do Reggio, kelner poczęstował go kolacją. Jednak przy wsiadaniu do pociągu, drzwi przytrzasnęły mu boki i wypadł z wagonu.
- O, biedaku. - powiedziała starsza pani. - Już mój Pietro się tobą zajmie.
Mąż starszej pani umiał nastawiać złamane kości zwierząt. Caluśką zimę dbał o psa. Któregoś dnia Lampo wrócił do Marittime. Zawiadowca musiał wysłać psa do wuja, mieszkającego w Palermo na Sycylii.
Lampo jednak uciekł z wyspy jesienią i przywieziono go do kolejarza rannego. Natychmiast wezwano weterynarza. Pies wyzdrowiał. Pewnego dnia na torach bawiła się mała Adele. Lampo zauważył ją i uratował przed nadjeżdżającym pociągiem.
